پروفیل‌های زیرسازی سمنت برد
پروفیل‌های زیرسازی سمنت برد
سمنت برد (Cement Board) به عنوان یک مصالح نوین و کارآمد در صنعت ساختمان، به دلیل مقاومت بالا در برابر رطوبت، آتش و عوامل جوی، و همچنین پایداری ابعادی عالی، کاربرد وسیعی در نماسازی، دیوارهای داخلی سرویس‌های بهداشتی، آشپزخانه‌ها و فضاهایی که در معرض رطوبت قرار دارند، پیدا کرده است. اما برای دستیابی به حداکثر کارایی و طول عمر سمنت برد، زیرسازی اصولی و صحیح از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله، به معرفی کامل پروفیل‌های زیرسازی سمنت برد و نکات کلیدی در نصب و اجرای آن‌ها می‌پردازیم.
چرا زیرسازی با پروفیل‌های مخصوص ضروری است؟
سمنت برد برخلاف کناف که معمولاً روی زیرسازی‌های فلزی سبک (سازه کناف) نصب میشود، نیازمند پروفیل‌های زیرسازی متفاوتی است. دلیل این تفاوت عمدتاً به وزن و سختی بیشتر سمنت برد و همچنین نیاز به مقاومت بالاتر سازه در برابر عوامل محیطی (به خصوص در نما) بازمی‌گردد. پروفیل‌های زیرسازی مخصوص سمنت برد، پایداری و استحکام لازم را برای تحمل وزن پنل‌ها و مقاومت در برابر بارهای وارده (مانند باد در نما) فراهم می‌کنند. استفاده از پروفیل‌های نامناسب می‌تواند منجر به مشکلاتی نظیر:
ترک خوردگی و شکستگی پنل‌ها
شکم‌دهی سازه
عدم پایداری نما در برابر باد و زلزله
انواع پروفیل‌های زیرسازی سمنت برد
پروفیل‌های زیرسازی سمنت برد از جنس فولاد گالوانیزه ساخته می‌شوند تا در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاوم باشند. این پروفیل‌ها در ابعاد و اشکال مختلفی تولید می‌شوند که هر یک کاربرد خاص خود را دارند:
این پروفیل‌ها، ستون فقرات سیستم زیرسازی را تشکیل می‌دهند:
پروفیل‌های زیرسازی
پروفیل ام : (M-Profile) پروفیلی به شکل M که جهت زیرسازی فایبر سمنت برد در حد فاصل بین دو پنل سمنت برد و ابتدا و انتها و گوشه ها و برگشت های سمنت برد قرار می‌گیرند. پروفیل M در طول سه متر و از ورق 0.7 میلی متر تولید میشود . هرچه عرض این پروفیل بیشتر باشد به لحاظ تامین فاصله پیچ از لبه فایبر سمنت برد کارایی بهتری خواهد داشت . این پروفیل از وسط و به وسیله پیچ های اتصال سازه ای به زیر سازی آهنی متصل میگردد و لبه های بیرونی پروفیل ازاد مانده و امکان حرکت دارند . این پروفیل‌ها بار اصلی سمنت برد را تحمل می‌کنند.
پروفیل وی : (V-Profile) پروفیلی به شکل V که به صورت عمودی و با فواصل مشخص (معمولاً 40 یا 60 سانتی‌متر بسته به ضخامت سمنت برد و نوع کاربری) بر روی شاسی کشی فلزی نصب می گردد. این پروفیل‌ها بار اصلی سمنت برد را تحمل می‌کنند.عرض پروفیل V هفت سانتی متر می باشد. استفاده از این پروفیل موجب کاهش هزینه زیرسازی خواهد شد. این پروفیل از دو طرف و توسط دو پیچ به زیر سازی فلزی متصل میگردد .
پروفیل‌های نبشی و گوشه (Angle Profiles)
پروفیل جی (G-Profile):
پروفیل G در محل گوشه های خارجی سیستم نصب سایدینگ یا کرکره ای فایبر سمنت برد مورد استفاده قرار میگیرد . از این پروفیل ها در محل کنج پنجره ها نیز میتوان استفاده نمود .
پروفیل دبلیو (W-Profile) :
پروفیل W در محل گوشه های داخلی سیستم نصب سایدینگ یا کرکره ای مورد استفاده قرار میگیرد .
پروفیل جهت درز بین سمنت برد (Expansion Joints) :
پروفیل ای (A-Profile)
این پروفیل در محل درز قرار گرفته و بندهای افقی و عمودی را تشکیل میدهد . این بند تقریبا به عرض 8 میلی متر ایجاد میشود . در اقلیم های مرطوب میتوان قبل از کارگذاری این پروفیل دو بال آنرا با اجرای چسب پلی اورتان کاملا آب بندی نمود .
نکات کلیدی در نصب و اجرای زیرسازی سمنت برد
برای اطمینان از یک زیرسازی محکم و بادوام، رعایت نکات زیر ضروری است:
فاصله گذاری صحیح پروفیل‌ها: فاصله محور به محور (Center to Center) پروفیل‌های زیرسازی M و V به ضخامت سمنت برد و بار وارده، معمولاً 40 یا 60 سانتی‌متر است. رعایت این فاصله برای جلوگیری از شکم‌دهی پنل‌ها ضروری است.
فاصله پیچ‌ها: در نصب سمنت برد روی پروفیل M و V، فاصله پیچ‌ها باید طبق استاندارد (بین 10 تا 15 سانتی متر) رعایت شود.
تراز کردن دقیق زیرسازی: تراز بودن زیرسازی در راستای محور افقی و عمودی از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از شاقول، تراز لیزری و شمشه برای این منظور ضروری است. هرگونه عدم تراز بودن در زیرسازی، در نصب سمنت برد و ظاهر نهایی نما تأثیر منفی خواهد داشت.
اتصالات محکم و ایمن: اتصالات بین پروفیل‌ها و همچنین بین پروفیل‌ها و سازه اصلی باید با استفاده از پیچ و مهره‌های گالوانیزه مناسب و به تعداد کافی صورت گیرد. در اتصالات به سازه اصلی، استفاده از رولپلاک‌های فلزی یا شیمیایی متناسب با نوع مصالح دیوار ضروری است.
رعایت درز انبساط: در نصب پنل‌های سمنت برد، رعایت درزهای انبساط (Expansion Joints) و استفاده از پروفیل A الزامی است تا پنل‌ها در اثر تغییرات دمایی دچار ترک‌خوردگی نشوند..
تهویه کافی: اطمینان از وجود مسیر ورود و خروج هوا برای تهویه مناسب فضای پشت نما (در بالا و پایین نما) ضروری است.
ابزار و تجهیزات مورد نیاز
برای نصب و اجرای زیرسازی سمنت برد، به ابزار و تجهیزات زیر نیاز خواهید داشت:
اره پروفیل‌بر
دریل و پیچ‌گوشتی برقی
متر
تراز (معمولی و لیزری)
شاقول
گونیای بنایی
دستکش و عینک ایمنی
زیرسازی سمنت برد، یک مرحله حیاتی در فرآیند نصب این مصالح است که نقش تعیین‌کننده‌ای در پایداری، دوام و زیبایی نهایی پروژه دارد. انتخاب صحیح پروفیل‌ها، رعایت اصول مهندسی و دقت در اجرا، تضمین‌کننده یک سازه مستحکم و بی‌عیب و نقص خواهد بود. سرمایه‌گذاری زمان و دقت کافی در این مرحله، از بروز مشکلات پرهزینه در آینده جلوگیری خواهد کرد.
