مش فایبرگلاس (Fiberglass Mesh) امروزه به عنوان یکی از حیاتی‌ترین متریال‌ها در صنعت ساختمان شناخته می‌شود. این محصول که نقش «آرماتوربندی غیرفلزی» را در سطوح مختلف ایفا می‌کند، حاصل فرآیندی دقیق و مهندسی شده است. در این مقاله، به پشت صحنه تولید این محصول، مراحل ساخت و ویژگی‌های فنی آن می‌پردازیم.

مش فایبرگلاس چیست؟

مش فایبرگلاس نوعی توری بافته شده از الیاف شیشه است که جهت افزایش مقاومت کششی و یکپارچگی سطوح ساختمانی استفاده می‌شود. این محصول معمولاً با مواد پلیمری خاصی پوشش داده می‌شود تا در برابر محیط‌های قلیایی (مانند سیمان و گچ) مقاوم باشد.

مراحل تولید مش فایبرگلاس

تولید مش فایبرگلاس یک فرآیند چند مرحله‌ای است که نیازمند دقت بالا در بافت و فرآوری شیمیایی است. این مراحل عبارتند از:

۱. تولید نخ شیشه (Glass Fiber Yarn)

همه چیز با ذوب مواد اولیه شیشه (سیلیس و سایر افزودنی‌ها) در کوره‌های بسیار داغ آغاز می‌شود. شیشه مذاب از روزنه‌های بسیار ریز عبور کرده و به صورت رشته‌های نازک (Filament) در می‌آید. این رشته‌ها تابیده شده و به نخ‌های مستحکم فایبرگلاس تبدیل می‌شوند.

• نکته فنی: معمولاً از شیشه نوع C-glass یا E-glass برای تولید این نخ‌ها استفاده می‌شود.

۲. بافت شبکه (Weaving)

نخ‌های آماده شده وارد دستگاه‌های بافندگی مخصوص (Loom) می‌شوند. در این مرحله، نخ‌های تار و پود به صورت متقاطع بافته شده و ساختار شبکه‌ای (توری) را شکل می‌دهند.

• تنوع در بافت: بسته به کاربرد نهایی، ابعاد چشمه‌ها (مثلاً ۳×۳ یا ۵×۵ میلی‌متر) و وزن مش (گرماژ) در این مرحله تعیین می‌شود.

۳. پوشش‌دهی یا کوتینگ (Coating)

این مهم‌ترین مرحله در تولید مش فایبرگلاس ساختمانی است. توری خام بافته شده به تنهایی شکننده است و در برابر مواد قلیایی سیمان مقاومت ندارد. بنابراین، توری وارد حوضچه‌های رزین می‌شود.

• رزین آکریلیک یا لاتکس: توری به مواد پلیمری (معمولاً رزین آکریلیک) آغشته می‌شود تا خاصیت «مقاومت در برابر قلیا» (Alkali-Resistant) پیدا کند. این پوشش همچنین باعث نرمی، انعطاف‌پذیری و چسبندگی بهتر توری می‌شود.

۴. خشک‌کردن و تثبیت حرارتی (Curing)

پس از آغشته شدن به رزین، مش وارد کوره‌های خشک‌کن می‌شود. حرارت کنترل شده باعث پخت رزین و تثبیت ابعادی شبکه توری می‌شود. این کار از دفرمه شدن توری در هنگام اجرا جلوگیری می‌کند.

۵. برش و بسته‌بندی (Finishing)

در نهایت، رول‌های بزرگ تولید شده توسط دستگاه‌های برش (Slitting) به عرض‌های استاندارد (معمولاً ۱ متر) و طول‌های مشخص (معمولاً ۵۰ یا ۱۰۰ متر) تقسیم شده و بسته‌بندی می‌شوند.

انواع مش فایبرگلاس بر اساس کاربرد

در فرآیند تولید، با تغییر ضخامت نخ و نوع بافت، محصولات متنوعی تولید می‌شود:

چرا کیفیت تولید اهمیت دارد؟

اگر در پروسه تولید، مرحله کوتینگ (پوشش‌دهی) ضعیف انجام شود یا از رزین نامرغوب استفاده گردد، مش فایبرگلاس پس از قرارگیری در ملات سیمان (که محیطی قلیایی است)، به مرور زمان خورده شده و پودر می‌شود. یک مش باکیفیت باید:

• تار و پود منظمی داشته باشد.

• پوشش رزین آن یکنواخت باشد (چسبناک نباشد اما خشک و شکننده هم نباشد).

• در تست مقاومت قلیایی، استحکام کششی خود را حفظ کند.

کاربردهای کلیدی در صنعت ساختمان

۱. سیستم‌های عایق حرارتی بیرونی (اتیکس): جلوگیری از ترک خوردن نمای ساختمان. ۲. صنعت سنگ: نصب در پشت سنگ‌های ساختمانی (اسلب) برای جلوگیری از شکستن و ریزش سنگ (توری پشت سنگ). ۳. آب‌بندی: تقویت لایه‌های عایق رطوبت و استخرها. ۴. ترمیم ترک‌ها: جلوگیری از باز شدن مجدد ترک‌های دیوار و سقف.