آیا سیستم سازه ال اس اف سیستم گرانی است؟
آیا سیستم LSF گران است؟
یکی از اولین پرسشهایی که در هنگام بررسی سیستمهای نوین ساختوساز مانند سیستم ال اس اف (LSF) مطرح میشود، میزان هزینه تمامشده آن در مقایسه با روشهای سنتی است. در نگاه اول، ممکن است به نظر برسد که LSF گرانتر است، اما این یک دیدگاه سطحی است. برای درک صحیح هزینه LSF، باید فراتر از قیمت اولیه مصالح رفت و به "هزینه کل پروژه" و "ارزش بلندمدت" آن نگاه کرد. در واقع، LSF در بسیاری از موارد میتواند راهحلی مقرونبهصرفه و اقتصادی باشد.
۱. مقایسه هزینه اولیه با هزینه کلی پروژه
غالباً، مقایسهی صرفِ قیمت هر متر مربع اسکلت LSF با اسکلت بتنی یا فولادی رایج، منجر به درک اشتباهی از هزینهها میشود. برای یک مقایسه دقیقتر، باید به عوامل مؤثر بر هزینه کل پروژه و صرفهجوییهای پنهان LSF توجه کرد:
هزینه مصالح: قیمت فولاد، به عنوان ماده اصلی LSF، در بازارهای جهانی و داخلی (ایران) نوسان دارد. با این حال، به دلیل طراحی بهینه و کاهش ضایعات در LSF، مصرف فولاد در مقایسه با سازههای فولادی سنگین کمتر است.
هزینه نیروی کار: LSF نیاز به نیروی کار متخصص دارد، اما به دلیل ماهیت پیشساختگی و مونتاژ سریع، ساعات کار کلی در پروژه کاهش مییابد. این کاهش زمان کار میتواند جبرانکننده دستمزد نیروی کار متخصص باشد.
پیچیدگی طراحی: طرحهای بسیار سفارشی یا با دهانههای بسیار بزرگ ممکن است هزینه LSF را افزایش دهند، همانطور که در هر سیستم دیگری نیز اینگونه است.
حمل و نقل: هزینه انتقال پنلهای پیشساخته LSF به محل پروژه باید در نظر گرفته شود. این هزینه میتواند در مناطق دورافتاده بیشتر باشد.
هزینه فونداسیون: یکی از مزایای قابل توجه LSF، سبکوزنی آن است. این سبکی به معنای بارهای کمتر بر روی فونداسیون است که میتواند منجر به کاهش ابعاد فونداسیون و در نتیجه صرفهجویی قابل توجهی در هزینههای خاکبرداری، بتنریزی و آرماتوربندی فونداسیون شود.
۲. عوامل مؤثر بر صرفهجویی و ارزش بلندمدت LSF
LSF مزایایی دارد که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به کاهش هزینههای کلی و افزایش ارزش پروژه منجر میشوند:
سرعت بالای اجرا:
قطعات LSF به صورت پیشساخته در کارخانه تولید و با دقت بالا به محل پروژه منتقل میشوند. این امر زمان نصب اسکلت را به شدت کاهش میدهد.
سرعت بالاتر به معنای کاهش هزینههای بالاسری پروژه (مانند هزینههای نظارت، اجاره ماشینآلات، بیمه و غیره)، کاهش زمان پرداخت سود وامهای بانکی و اشغال سریعتر ساختمان و بازگشت سرمایه زودتر است. این عامل در بازار مسکن ایران بسیار حیاتی است.
کاهش ضایعات ساختمانی:
فرآیند تولید و برش دقیق در کارخانه، میزان ضایعات مصالح را در محل پروژه به حداقل میرساند. این نه تنها هزینههای خرید مصالح اضافه را کم میکند، بلکه هزینههای حمل و نقل و دفن ضایعات را نیز کاهش میدهد.
بهرهوری انرژی بالا:
قابلیت عایقبندی حرارتی بالای دیوارهای LSF (به دلیل فضای خالی بین استادها برای عایق و امکان استفاده از عایق پیوسته) به معنای کاهش قابل توجه مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش در طول عمر ساختمان است. این صرفهجویی در هزینههای قبوض انرژی، در بلندمدت بسیار قابل توجه است و به "مقرونبهصرفه" بودن LSF کمک شایانی میکند. LSF به آسانی الزامات مبحث 19 مقررات ملی ساختمان ایران را برآورده میکند.
دوام و نیاز کم به نگهداری:
فولاد گالوانیزه LSF در برابر پوسیدگی، حشرات موذی (مانند موریانه)، کپک و قارچ مقاوم است. این مقاومت باعث کاهش هزینههای نگهداری و تعمیرات دورهای در مقایسه با سازههای چوبی یا برخی سازههای سنتی میشود.
مقاومت در برابر آتش نیز، با استفاده از پوششهای مناسب گچبرگ، میتواند به کاهش خسارات احتمالی در صورت وقوع حادثه کمک کند.
عملکرد لرزهای عالی:
سبکوزنی و انعطافپذیری ذاتی LSF، آن را در برابر نیروهای زلزله بسیار مقاوم میکند (مطابق استاندارد 2800 ایران). اگرچه این مورد مستقیماً هزینه اولیه را کاهش نمیدهد، اما میتواند به کاهش خسارات احتمالی و هزینههای بازسازی پس از زلزله منجر شود و از لحاظ ایمنی و جانی ارزش بالایی دارد.
دقت و کیفیت ساخت:
تولید صنعتی و پیشساختگی LSF منجر به دقت ابعادی بالا و کیفیت ساخت بهتر میشود. این امر نیاز به بازکاریها و اصلاحات پرهزینه در طول ساخت را به حداقل میرساند.
۳. مقایسه با روشهای سنتی در ایران
در ایران، هزینهی ساختوساز متأثر از عوامل متعددی از جمله نوسانات قیمت مصالح (میلگرد، سیمان)، دستمزد نیروی کار سنتی و شرایط اقتصادی است.
رقابتپذیری در مقایسه با بتن و فولاد: برخی مطالعات و تجربههای اجرایی در ایران نشان دادهاند که در مجموع (با در نظر گرفتن کل فرآیند ساخت از فونداسیون تا دیوارچینی)، هزینه نهایی ساخت با LSF میتواند رقابتی و حتی در مواردی کمتر از ساخت با اسکلت بتنی یا فولادی سنتی باشد، بهویژه در پروژههایی با ابعاد مشخص و تکرارپذیری.
کاهش هزینههای فونداسیون و سرعت بالا، دو عامل کلیدی هستند که LSF را در رقابت با بتن و فولاد سنتی قرار میدهند.
در برخی گزارشها، هزینه LSF حدود 10% ارزانتر از بتن و 20-30% ارزانتر از فولاد ذکر شده است، اما این ارقام بسته به عوامل مختلف (نوع پروژه، متراژ، منطقه، زمان) متغیر است.
نیروی کار متخصص: نیاز به نیروی کار متخصص در LSF ممکن است در ابتدا یک چالش به نظر برسد، اما با افزایش پروژههای LSF و تربیت نیروهای متخصص، این چالش نیز کمتر میشود.
نتیجهگیری
با توجه به بررسی جامع عوامل مؤثر بر هزینه، میتوان نتیجه گرفت که سیستم LSF ذاتاً گران نیست. در حالی که ممکن است قیمت اولیه برخی از اجزای آن در مقایسه با مصالح خام سنتی بیشتر باشد، اما صرفهجوییهای قابل توجه در زمان ساخت، کاهش هزینههای فونداسیون، کاهش ضایعات، بهرهوری انرژی بالا و دوام طولانیمدت، در نهایت منجر به کاهش هزینه کل پروژه و ارائه ارزش بالاتر در بلندمدت میشوند.